Wydarzenia

MEHMED VI OSTATNIM CESARZEM RZYMSKIM? – WYKŁAD Z CYKLU „W OGRODACH KLIO”

Muzeum Limanowa > MEHMED VI OSTATNIM CESARZEM RZYMSKIM? – WYKŁAD Z CYKLU „W OGRODACH KLIO”
27.01.2020
17:00


MEHMED VI OSTATNIM CESARZEM RZYMSKIM? – WYKŁAD Z CYKLU „W OGRODACH KLIO”

Kiedy właściwie skończyła się starożytność? Jakie wydarzenie zapoczątkowało epokę nowożytną? Kiedy właściwie możemy mówić o końcu XX w. według przyjętej w historiografii chronologii historycznej? Na te pytania i na wiele innych w kwestii periodyzacji dziejów odpowiedział dr hab. Rafał Kosiński prof. UwB w trakcie wygłoszonego 24 stycznia 2020 r. wykładu w ramach cyklu „W Ogrodach Klio”, realizowanego przez Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej.

            Po oficjalnym powitaniu i zaprezentowaniu prelegenta przez dyrektor Muzeum Magdalenę Urbaniec wystąpienie znanego w świecie nauki bizantynologa pn. „Upadek imperium. Kilka uwag o periodyzacji dziejów” skoncentrowało się w pierwszej kolejności na omówieniu wydarzeń uznawanych za przełomowe, które z perspektywy badawczej mogły kończyć jedną epokę i zwiastować nastanie nowej. Dla średniowiecza takimi wydarzeniami były: upadek Konstantynopola w 1453 r., odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 r., lub też wynalezienie ruchomej czcionki drukarskiej przez Jana Gutenberga w 1450 r. XIX w. rozpoczęła rewolucja francuska w 1789 r., a zakończyła dopiero I wojna światowa w 1918 r., natomiast XX w. w historii zakończył się wraz z jesienią narodów w 1989 r., choć pojawiają się opinie, że w tym przypadku cezurą powinien być rok 2001 r. i definitywny koniec Pax Americana. Jak kształtowały się w historiografii hipotezy odnośnie cezury kończącej starożytność? Wśród propozycji znalazł się upadek Cesarstwa zachodniorzymskiego w 476 r., podział Cesarstwa dokonany przez Teodozjusza I w 395 r., edykt tolerancyjny Konstantyna I z 313 r., a także początek hidżry i narodziny islamu w 622 r. Każde z tych wydarzeń podlegało szczegółowej analizie profesora Kosińskiego, który wskazywał na ich konsekwencje dla dalszego rozwoju cywilizacji europejskiej. Efektem tych rozważań była konkluzja, że jednostkowe wydarzenia nie zmieniają obrazu rzeczywistości, który moglibyśmy uznać za koniec jednej i początek następnej epoki, gdyż przejście pomiędzy wyszczególnianymi w historii okresami zazwyczaj ma formę procesu, o mniejszej lub większej rozpiętości chronologicznej.

            Drugą część wykładu zdominowała kwestia rzeczywistego momentu upadku Cesarstwa rzymskiego. Ogólnie przyjęta data 476 r. i detronizacja Romulusa Augustulusa są co prawda symboliczne, jednak imperium zachodnie istniało jeszcze 4 lata: na wygnaniu w Dalmacji przebywał legalny cesarz Juliusz Nepos (Romulus był uzurpatorem) i dopiero jego zamordowanie w 480 r. przyniosło kres władzy cesarskiej w Italii. Niemniej jednak nadal istniało Cesarstwo ze stolicą w Konstantynopolu, którego likwidację przyniósł dopiero najazd Turków Osmańskich w 1453 r. i teoretycznie ta data mogłaby zostać uznana za ostateczny kres imperium, które istniało przeszło 1500 lat. Sprawę komplikuje jednak reaktywacja idei Cesarstwa na Zachodzie – 25 grudnia 800 r. Karol król Franków koronował się w Rzymie na cesarza rzymskiego i został uznany przez cesarza rezydującego w Bizancjum, jako współwładca. Wskrzeszone przez Karola imperium przetrwało do 1806 r. (głównie w sferze ideologicznej) i dopiero abdykacja Franciszka II Habsburga, może zostać uznana za faktyczny jego kres. Sytuacja wschodniego imperium też nie jest oczywista – bowiem zdobywca Konstantynopola sułtan Mehmed II do swojej bogatej tytulatury dołączył również tytuł cesarza rzymskiego, przyjęty przez jego następców. Tym samym ostatnią osobą noszącą tytuł cesarza Rzymu był sułtan Mehmed VI, który zrzekł się władzy 1 listopada 1922 r., czy zatem Cesarstwo symbolicznie upadło dopiero w XX w.?            Już 28 lutego Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej zaprasza na kolejny wykład z cyklu „W Ogrodach Klio”, podczas którego mgr Adrian Cieślik – doktorant Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie rozprawi się z tematem: „Wieś galicyjska w epoce kapitalizmu i pary – wybrane aspekty z XIX-wiecznej historii Dobrej”.

Galeria zdjęć

Wystawy stałe

Używamy plików cookies, aby ułatwić korzystanie z serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie.

Designed & Developed by